ПОД/ҚТ типологиялары: заманауи алаяқтық схемалары, дропперлер, нарконарықтар және терроризмді қаржыландыру

Модуль 1. ПОД/ҚТ типологияларына кіріспе

• AML/CFT жүйесіндегі типологиялардың анықтамасы мен рөлі.
• Типологиялардың дереккөздері: FATF, EAG, APG, FinCEN Advisories, UNODC.
• Ұлттық ПОД және ҚТ ерекшеліктері (елдік бағалау нәтижелері).
• Типологиялардың тәуекелге негізделген тәсілмен байланысы.
• Күдікті операциялардың әмбебап индикаторлары:
• Транзакциялардың әдеттен тыс болуы.
• Клиент профиліне сәйкес келмеуі.
• Жаңа технологияларды қолдану (криптоактивтер, финтех).

Модуль 2. Алаяқтық және «дропперлер» типологиялары

• Алаяқтық:
  Фишингтік шабуылдар және әлеуметтік инженерия.
  Несие алаяқтығы (оның ішінде микронесие арқылы).
  Жалған қайырымдылық қорлары.
  Инвестициялық алаяқтық (Ponzi, ICO, Forex).

• «Дропперлер» (ақша «мулдары»):
  Студенттерді, мигранттарды және әлеуметтік осал адамдарды пайдалану.
  Жеке тұлғалардың карталары/шоттары арқылы аударымдар.
  Электронды әмияндар мен финтех-қосымшаларды пайдалану.

• Тәуекел индикаторлары:
  Бір адамға көптеген шоттардың ашылуы.
  Әртүрлі аймақтардан келіп түсетін көптеген ұсақ аударымдар.
  Қаражатты жылдам қолма-қолға айналдыру.

Модуль 3. Есірткі заттарының заңсыз айналымы бойынша типологиялар

• Наркотабыс ақшаларын жылыстату әдістері:
  Смурфинг және қолма-қол ақшаны құрылымдау.
  «Қабық» компанияларды пайдалану.
  Трансұлттық ақша аударымдары.
  Криптовалюталарды пайдалану (даркнет-маркетплейстер, анонимдігі жоғары монеталар).

• Тәуекел индикаторлары:
  Жоғары наркорискі бар аймақтар шекарасында жиі жасалатын аударымдар.
  Логистикалық компанияларды бүркемелеу ретінде пайдалану.
  Экономикалық логикасыз, әдеттен тыс белсенділік байқалатын шоттар.
  Мысал: «Silk Road» ісі – ең ірі даркнет-есірткі нарығы (биткоин-трейсинг ашу әдісі ретінде).

Модуль 4. Терроризмді қаржыландыру типологиялары

• ҚТ ерекшеліктері (классикалық ПОД-тен айырмашылығы).
• Қаржыландыру көздері:
  Заңды табыстар (қайырымдылық, ҮЕҰ).
  Заңсыз қызмет (контрабанда, бопсалау, есірткі саудасы).

• Қаржыландыру әдістері:
  Hawala және бейресми жүйелер.
  ҮЕҰ мен діни ұйымдарды пайдалану.
  Криптовалюта науқандары (мысалы, террористік топтарды қаржыландыру үшін).

• Тәуекел индикаторлары:
  Көптеген адамдардан келіп түсетін ұсақ қайырымдылықтар және т.б.
  Жоғары тәуекелді аймақтарға аударымдар (Сирия, Ирак, Ауғанстан және т.б.).
  Алдын ала төленген карталарды пайдалану.
  Мысал: FinCEN Advisory on ISIL – Telegram арқылы және криптовалюта мекенжайлары арқылы қаражат жинау.

• Онлайн оқыту
• Сұрақтар мен жауаптар​
• Жаттықтырушының презентациялары мен ұсыныстары​
• Тренингтен өткені туралы электрондық сертификат

Нұрлан Адалиев

ПОД/ҚТ, блокчейн-аналитика және цифрлық активтерді реттеу саласындағы халықаралық деңгейде танылған сарапшы.

Ол Астана халықаралық қаржы орталығының ПОД/ҚТ департаментінде жұмыс істейді, бұған дейін Қазақстан Республикасының Қаржылық мониторинг агенттігінде бөлімдерді басқарған.

Бірқатар беделді кәсіби біліктіліктерге ие:

• CCAFCS — криптоактивтерді пайдалану арқылы жасалатын қаржылық қылмыстарға қарсы іс-қимыл саласындағы сертификат
• Crystal Intelligence EVM Investigation — блокчейн және DeFi бойынша тергеу жүргізу саласындағы сараптама
• ЕАГ/ФАТФ халықаралық бағалаушылар пулына енгізілген — ПОД/ҚТ жүйелерін өзара бағалауға дайындыққа қатысады